Kahramanmaraş’ta yaşanan ve 10 ili etkileyen depremin ardından vatandaşlar kendi yaşadıkları illerin hangi fay hattına bağlı olduğunu ve ne kadar risk içerdiğini araştırmaya başladı.Jeoloji Mühendisleri Odası Denizli Şube Başkanı Doç.Dr. Barış Semiz Denizli’de ”Sanayi alanlarının çoğu ova kesimlerinde yer aladığını buralarda bir deprem yıkımı olması durumunda sanayi üretimi de çok ciddi hasarlar göreceğine dikkat çekti.Kentte yeni yapılan ve yapılacak tüm zemin etütlerinin kontrol edilmeside çok önemli olduğunu dile getirdi”. Denizli ile ilgili merak edilen “Denizli deprem için riskli bölge mi?” sorusunun yanıtını Gazeteci Mehmet Efe DİNÇ Jeoloji Mühendisleri Odası Denizli Şube Başkanı Doç.Dr. Barış Semiz ile beraber sizler için derledik.
Denizli, deprem için riskli bölge mi? Denizli fay hattı nereden geçiyor?
Evet, Denizli deprem için riskli bölgeler arasında yer almaktadır. Şehir merkezinin arkasından Babadağ fay zonu aktif olarak geçmektedir. Şehir merkezinin kuzeyindeki Laodiya fayı ve grabenin kuzayindeki Pamukkale Fayı aktif faylardır. Aynı şekilde Sarayköy fayıda aktif faydır. Hepsinin deprem üretme potansiyelleri vardır. Benzer şekilde Honaz fayı da aktif faydır.
Depremler önceden belirlenebilir mi ? Denizli’nin zemin durumu ne? Yapılan ve/veya yapılacak çalışmalar ile olacağı kesinlikle belirlenir. Fakat zaman olarak belirlenemez. Denizli kent merkezinin zemini büyük ölçüde alüvyon zeminden oluşmaktadır. Deprem dalgaları bu tür zeminler tarafından büyütülerek binalara iletilirler. Bu durumdan dolayı deprem olduğu takdirde Denizli kent merkezinin şiddetli olarak sarsılacağı düşünülmektedir.
Denizli’de şuan için bir deprem olsa kentte yıkım meydana gelir mi, Denizli böyle bir şeyi kaldırır mı? Şuan için bir deprem olsa Denizli böyle bir durumu maalesef kaldıramaz. Şehir yoğunluğunun fazla olduğu alanlarda zeminin çok kötü olduğu alanlar bulunmakatadır. Yeraltı su seviyeleri bu alanlarda çok yüksektir. Bu açıdan bu alanlarda yıkım olması durumunda sıkıntılar görülecektir. Aktif fayların olduğu alanlarda paleosismoloji çalışmaları yapılarak yeni imar alanları bunlara göre açılmalıdır. Bu durum kısmen yapılmaktadır. Daha iyisiyle yapılmaya devam etmelidir. Sanayi alanlarının çoğu ova kesimlerinde yer alamaktadır. Buralarda bir deprem yıkımı olması durumunda sanayi üretimi de çok ciddi hasarlar göreceği unutulmamalıdır.Kentte yeni yapılan ve yapılacak tüm zemin etütlerinin kontrol edilmeside çok önemlidir. Tüm işlemler yönetmeliğe uygunluğu açısından denetlenmelidir. Maalesef bu konularda sıkıntılar çoktur. Özellikle zemini kötü olan ilçelerde sıkıntılar dahada fazladır.
Son olarak neler söylemek istersiniz? 1. Dedece deprem kuşağında Denizli için uyarılarınız ne olur? Acilen şehir merkezlerinde mikro bölgelendirme haritalarının yapılması gerekmektedir. Kentsel dönüşüm işleri, ada bazında yapılmaya başlanmalıdır. Fay yasası çıkarılmalı ve buna göre fay sakınım bantları oluşturularak yerleşimlere kapatılmalıdır. Mevcut yerleşimlerde ise yeni yapılaşmaya açlımamalıdır. Tüm kentin zemin ve yapı durumları çıkarılmalıdır. Ülke çapında yapı denetim firmalarında zeminlerinde kontrol edilmesi sağlanmalıdır. Denetim mekanizmaları çalıştırılmalı ve her belediyede jeoloji mühndisi istihdamı sağlanmalıdır.
MEHMET EFE DİNÇ /DENİZLİ
